Endoskopi en basit tanımıyla, yemek borusunun ağızdan, mideye ve ince bağırsağa kadar incelenmesidir. Endoskopi yapılacak hastaya sedasyon uygulanır. Bu nedenle hasta işlem sırasında herhangi bir ağrı / acı hissetmez. Verilen anestezi hastanın bilincinin kapanmasına yol açmaz. Sadece acı çekmesini önleyici etki yaratır.
Endoskopi işlemi ile mide ayrıntılı bir şekilde incelenir ve gerekli görülen hallerde, mideden biyopsi alınabilir. Endoskopi işlemi her yaş gurubundan insanlara yapılabilir. Endoskopi bir tedavi yöntemi olmayıp, tarama yöntemidir.
Endoskopi Neden Yapılır?
Endoskopi bireyin midesinde problemler yaşaması ve bu problemlerin tıbbi yöntemlerle tedavi edilememesi durumunda ya da bireyin sorunlarında artış olması halinde yapılan bir işlemdir. Endoskopi mutlaka uzman bir doktor tarafından gerçekleştirilmelidir.
Endoskopi işlemi yaklaşık bir parmak kalınlığında ortalama 1 metre uzunluğunda ve ucunda kamera bulunan bir cihaz ile yapılır. Söz konusu cihaz endoskop olarak isimlendirilir. Endoskopun ucunda yer alan ışık ve kamera düzeneği sayesinde hastanın vücudunda herhangi bir kesi oluşmadan doku ve organlar incelenebilir. Endoskobun esnek yapısı işlemin daha kolay yapılmasını sağlar.
Her alanda olduğu gibi bu alanda da yaşanan teknolojik gelişmeler yardımıyla, endoskopi cihazı da zaman içinde görüntülemeyi daha kolay hale getirecek biçimde daha ince ve kullanışlı hale gelmiştir.
Endoskopi Çeşitleri Nedir Ve Nasıl Yapılır?
Endoskopi yalnızca mideye uygulanmadığı için, nasıl uygulandığı işlemin yapıldığı organa göre değişiklik gösterebilir.
Üst Gastrointestinal Sistem Endoskopisi
Bu yöntem, mide, duodenum ve yemek borusu taramasında kullanılır. Boğaz endoskopisi olarak da tanımlanabilir. Boğaz endoskopisi yapılırken, endoskop ağızdan yerleştirilerek tarama yapılacak bölgeye doğru itilir. Endoskobun ucunda bulunan kamera sayesinde görüntüleme işlemi gerçekleştirilir. Gerekli hallerde bu aşamada biyopsi alınabilir.
Alt Gastrointestinal Sistem Endoskopisi
Bu yöntem ile anüsten giriş yapılarak kalın bağırsak ve ince bağırsak taraması yapılır. Söz konusu işlem hemoroid endoskopisi, rektal endoskopi ya da kolonoskopi olarak da adlandırılabilir. Alt gastrointestinal sistem endoskopisi yapılmadan önce bağırsaklar ilaçla ve/veya yıkanarak boşaltılır. İşlemden önce hastaya anestezi verilir. Daha sonra hasta yan yatırılarak, dizlerini karnına çekmesi istenir. Endoskop anüsten içeri sokulur ve görüntüleme işlemi yürütülür.
Çift Balonlu Endoskopi Neden ve Nasıl Yapılır?
Çift balonlu endoskop, bu ekipmanının uçlarında bulunan iki adet balon ile bağırsak duvarına tutunarak, ileriye doğru hareket ederken, gereken görüntülenmenin yapılmasına imkan verir. Çift balonlu endoskopi, özellikle ince bağırsak taraması için kullanılır.
Burun Endoskopisi
Bazı hallerde burnun normal muayene ile görüntülemeyen bölgelerine bakılması gerekebilir. Burun endoskopisi de anestezi etkisi altında yapıldığı için, hasta işlem sırasında herhangi bir rahatsızlık hissetmez. Prosedür kolay ve başarılı bir şekilde sonuçlandırılır.
Çocuklarda Endoskopi Nasıl Yapılır?
Çocuklarda ve bebeklerde endoskopi yapılması için aşağıdaki belirtiler olmalıdır:
- Karın ağrısı
- Büyüme problemleri
- Kusma
- Bulantı veya kanama
Bazen çocukların küçük nesneler yutmuş olması nedeniyle de endoskopi yapılabilir.
Çocuklarda ya da bebeklerde endoskopi işlemine geçilmeden önce hafif bir anestezi uygulaması yapılır. Çoğu kez anestezinin etkisi yaklaşık 30 dakika sürer. Doktor uygun gördüğü hallerde bu süreyi uzatabilir. Çocuk anestezi etkisi ile uykuda iken endoskopi işlemi gerçekleştirilir.
İşlem sonrası bebekler anne sütü ve/veya ek gıda alabilir. Çocuklar ise kendilerini iyi hissettiklerinde yumuşak kıvamlı gıdaları tüketebilirler.
Endoskopi işlemi tamamlandıktan sonra bebekler ve çocuklar evlerine giderek, normal yaşamlarını sürdürebilirler.
Endoskopi Ortalama Ne Kadar Sürer?
Endoskopi süresi her hastaya göre değişirse de, normal şartlar altında prosedür ortalama 15 dakika ila 30 dakika arasında tamamlanır.
Endoskopi Neden Yapılır?
Endoskopi yaptırılması için bireyin hasta olması gerekmez. Endoskopi özellikle erken teşhis için tercih edilen bir uygulamadır. Aşağıdaki rahatsızlıklar yaşandığında doktor endoskopi yapılmasını önerebilir:
- Geçmeyen karın ağrısı
- Yemek borusunda ağrı
- Yutkunmada problem
- Uzun süren mide bulantısı
- Ani kilo kaybı
- Uzun süren ishal ya da kabızlık
Endoskopi Öncesi Ne Yapılmalıdır?
Endoskopiye girecek hasta işlemden önce en az 8 saat boyunca aç kalmalıdır. Bu sırada yani endoskopi öncesinde hasta kullandığı ilaçları doktora bildirmelidir. Endoskopi sırasında hasta uyutulduğu için bir şey hissetmez. İşlem bittikten sonra da herhangi bir ağrı ya da acı hissedilmez. Endoskopi güvenli bir uygulamadır.
Endoskopi Sonrası Nasıl Beslenilmelidir?
Endoskopi bittikten sonra hasta uzun süredir yemek yemediği için çok fazla açlık hissedebilir. Fakat işlem biter bitmez her şeyi yemek doğru değildir. Dikkat edilmesi gereken bir kural, işlem sonrası ilk 5 ila 6 saat boyunca mideyi tahriş edecek, yakacak ya da ekşitecek nitelikte gıdalar tüketilmemesidir. İşlem bitince bir anda yemeğe yüklenilmemeli azar azar yiyecek tüketilmeli, daha çok sıvı gıdalar tercih edilmelidir.
Katı gıdalar hassaslaşmış sindirim sitemine zarar verebilir. Bu nedenle endoskopi sonrası tavsiye edilen yiyecekler püre şeklinde hazırlanan gıdalardır Ayrıca bu dönem içinde aşırı sıcak ve/veya aşırı soğuk yiyecek ve içeceklerden uzak durulmalıdır.
