Hemoglobin Nedir? Düşüklüğü ve HGB Normal Değerleri

Çeşitli sebeplerden dolayı yaptırılan kan tahlillerindeki değerlerin olması gerektiğinden yüksek ya da düşük olması sağlık açısından sorun teşkil eden bir durumu ifade ediyor olabilir. Kan tahlillerinde görülen kısaltmalar doktorun talep ettiği verilere göre değişkenlik gösterir. Doktorun kan sayımı yapılması için talep ettiği bir tahlilde ise odak noktası kandaki akyuvar ve alyuvarların sayısı ve taşıdıkları madde miktarıdır. Kan sayımı için yapılan tahlillerde karşılaşılan önemli değerlerden biri ise HGB sayısıdır.

HGB Nedir?

Kan sayımı için yapılan tahlilde görülen HGB kısaltması birin kandaki hemoglobin sayısını gösterir. Hemoglobin alyuvarlarda bulunan bir çeşit taşıyıcı proteindir. Görevi akciğerlerden gelen oksijeni diğer organlara, oradan da hücrelere dağıtmak olan alyuvarlar bu taşıma işlemini üstlerinde barındırdıkları hemoglobin sayesinde yaparlar. Hemoglobinler akciğerden oksijen taşırken aynı zamanda diğer hücrelerde biriken karbondioksitin vücut dışına atılmasında da taşıyıcı görevi yaparlar.

Normal HGB Değerleri Nelerdir?

Boy, yaş, kilo, fiziksel aktivite, genetik gibi birçok faktörün hemoglobin üretimi üzerinde etkisi bulunur. Dolayısıyla kanda bulunması gereken hemoglobin miktarı net bir sayıyla ifade edilemez. Ancak araştırmacılar tarafından belirlenen ortalama bir hemoglobin sayısı vardır. Hemoglobin sayısı tahlilde bu değerlerin üstünde ya da altında çıktığında çeşitli sağlık sorunlarından şüphe edilir. Hemoglobin normal değerleri sınıflandırılmış olarak şu şekildedir:

•    Yeni doğmuş bebeklerde: 13.5-24 gm/dL
•    Bir aydan küçük bebeklerde: 10-20 gm/dL
•    1-2 aylık bebeklerde: 10-18 gm/dL
•    2-6 aylık bebeklerde: 9.5-14 gm/dL
•    2 yaşından küçük bebeklerde: 10.5-13.5 gm/dL
•    2-6 yaş arası çocuklarda: 11.5-13.5 gm/dL
•    6-12 yaş arası çocuklarda: 11.5-15.5 gm/dL
•    12-18 yaş arası çocuklarda: 13-16 gm/dL
•    18 yaşından büyük kadınlarda: 12.1-15.1 gm/dL
•    18 yaşından büyük erkeklerde: 13.5-17.7 gm/dL
•    Orta yaş sonrası kadınlarda: 11.7-13.9 gm/dL
•    Orta yaş sonrası erkeklerde: 12.4-14.9 gm/dL

Hemoglobin yüksekliği

Hemoglobinin oksiyen taşıyan protein olması sebebiyle hemoglobin yüksekliği kulağa kötü bir şeymiş gibi gelmiyor ancak bu proteinlerin aynı zamanda karbondioksit de taşımaları sebebiyle kandaki oranlarının gereğinden fazla olması zehirleyici etki yaratabilir.

Hemoglobin Yüksekliğinin Nedenleri Nelerdir?

Hemoglobin yüksekliği genelde genetik faktörler yerine yaşam tarzına bağlı olarak sonradan ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Her ne kadar doğuştan yüksek miktarda hemoglobin üreten kişiler olsa da yaşam tarzında değişikliğe giden yüksek hemoglobin hastalarının bu değişiklikler sonucu normal HGB seviyesine düştükleri gözlemlenmiştir.

•    Sigara kullanımı
•    Rakımı yüksek bir yerde yaşamak
•    Akciğer hastalıkları
•    Uyku apnesi
•    Aşırı enerji gerektiren sporları devamlı yapmak
•    Kalp yetmezliği
•    Sporcuların kullandığı dopingler
•    Karaciğer kanseri
•    Şeker hastalığı
•    B vitamini fazlalığı

Hemoglobin Yüksekliğinin Belirtileri Nelerdir?

Kandaki hemoglobin sayısı genellikle yavaş yavaş artar, hücrelere taşınması gereken oksijen miktarı arttıkça vücut daha çok hemoglobin üretir. Bu artış aniden olmadığı için belirtilerin farkına varılması güçleşir. Aşağıdaki belirtileri yaşıyorsanız en yakın zamanda doktorunuza görünmeniz gerekir.
•    Baş dönmesi
•    Kemiklerde, özellikle eklem yerlerinde şiddetli ağrı
•    Ateş
•    Dudaklarda, dilde ve tırnak uçlarında mavileşme
•    Kolay moraran cildin geç iyileşmesi
•    Kronik yorgunluk
•    Geçici görme kaybı ya da karıncalı görüntü
•    Banyo sonrası ciltte kaşınma
•    Kanın aniden pıhtılaşması dolayısıyla özellikle kol ve bacaklarda oluşan şişkinlikler

Hemoglobin Yüksekliğinin Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kandaki HGB yüksekliği ilaçlarla tedavi edilmeden, hastanın yaşam şeklinde değişikliğe gidilmesi yoluyla tedavi edilmeye çalışılır. Kandaki alyuvarlar rakımı yüksek yerlerde çoğalmaya meyilli olurlar çünkü yüksek yerlerde genelde daha çok oksijen bulunur ve bu oksijeni hücrelere taşımak için daha çok hemoglobin üretilmesi gerekir. Bu yüzden hastalara rakımı düşük yerlerde yaşamaları tavsiye edilir.  Diğer tedavi seçenekleri ise sigarayı bırakmak ve  gün içinde tüketilen su miktarını artırmaktır.
Hemoglobinler tıpkı kan bağışı yapar gibi bağışlanabilen, uygun şartlar sağlandığında bir insandan diğerine aktarılabilen proteinlerdir. Hemoglobin yüksekliğinde yaşam şartlarını değiştirmelerine rağmen düzelme olmayan bazı hastaların düzenli olarak hemoglobin bağışı yapması sık sık tercih edilen bir yöntemdir. Flebotomi denilen bu bağış yapıldığında bir kişiden alınan hemoglobinler steril ortamlarda saklanarak HGB düşüklüğü yaşayan insanlara nakledilerek her iki tarafa da fayda sağlanır.

Hemoglobin Düşüklüğü

Hemoglobin demir oranı yüksek bir protein olduğundan dolayı ciddi orandaki demir eksikliği ile hemoglobin eksikliği genelde birbirleriyle ilişkidir ve her ikisi de zaman zaman doktorlar tarafından “kansızlık” olarak tanımlanır.

Hemoglobin Düşüklüğünün Nedenleri Nelerdir?

•    B12 ya da demir eksikliği
•    Fast food ağırlıklı, besin değeri düşük, kalorisiz besinlerle beslenme
•    Böbrek hastalıkları
•    Hamilelik
•    Siroz
•    Kemik iliğinde meydana gelen deformasyonlar
•    Artrit
•    Porfiria
•    Talasemi
•    Damarlarda oluşan iltihaplanma
•    Kurşun zehirlenmesi
•    Hipotiroid
•    Lösemi
•    Ülser
•    AIDS tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar
•    Çeşitli sebeplerden doğan uzun süreli kan kaybı

Hemoglobin Düşüklüğünün Belirtileri Nelerdir?

Düzenli olarak tahlil ya da Check-up yaptıran biri değilseniz hemoglobin düşüklüğünü anlamanız biraz zaman alabilir çünkü genelde yorgunluğa bağlanan ve geçeceği düşünülen belirtilere sahiptir. Eğer aşağıdaki belirtilerden bir ya da birkaçını uzun süredir yaşıyorsanız doktorunuza başvurmalısınız.
•    Uyku süresi ne kadar uzun olursa olsun dinlenememe
•    Yorgunluk
•    Gündelik hayattaki basit işleri bile yerine getirmeye engel olan türde kas yorgunlukları
•    Anlama güçlüğü
•    Konsantre olamama
•    Nefes darlığı ya da göğüs kafesinde ağrı
•    Saç dökülmesi
•    Tırnak kırılması
•    Cilt renginin sararması ya da beyazlaması
•    Bayılma
•    Dalağın büyümesi

Hemoglobin Düşüklüğünün Tedavisi Nasıl Yapılır?

HGB düşüklüğü başta lösemi olmak üzere diğer kanser türlerinin habercisi olabilir. Belirtileri hissedip HGB düşüklüğünden şüphelendiğiniz anda bu seçeneklerin bir an önce tespit edilmesi için en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.
Hemoglobin düşüklüğü nasıl giderilir sorusuna tıp dünyasında verilmiş net bir cevap ne yazık ki henüz yok. Hemoglobin düşüklüğünün tedavi edilebilmesi için bu sorunun kaynağının tedavi edilmesi gerekiyor. HGB düşüklüğüne sebep olan sorunun net olarak tespit edilmesinin zorluğu tedavinin planlanmasını da zorlaştırıyor. Fakat HGB ve demir eksikliği çoğunlukla yakın ilişki içerisinde sağlık sorunları olduklarından dolayı anemi hastalarına genelde demir artırıcı ilaç tedavileri uygulanır. Bunun yanında muz, brokoli, ciğer gibi demir oranı yüksek besinlerin günlük beslenme düzenine dahil edilmesi tavsiye edilir.
HGB düşüklüğü ilaçlarla kontrol altına alınamayacak düzeydeyse başkaları tarafından bağışlanan hemoglobinlerin nakli yapılabilir. Ancak bu nakiller düzenli aralıklarla tekrarlanmak zorundadır, kalıcı bir çözüm sağlamaz.

Hemoglobin Yüksekliği Neden Olur?

Hemoglobinin oksiyen taşıyan protein olması sebebiyle hemoglobin yüksekliği kulağa kötü bir şeymiş gibi gelmiyor ancak bu proteinlerin aynı zamanda karbondioksit de taşımaları sebebiyle kandaki oranlarının gereğinden fazla olması zehirleyici etki yaratabilir.

Hemoglobin Yüksekliğinin Nedenleri Nelerdir?

Hemoglobin yüksekliği genelde genetik faktörler yerine yaşam tarzına bağlı olarak sonradan ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Her ne kadar doğuştan yüksek miktarda hemoglobin üreten kişiler olsa da yaşam tarzında değişikliğe giden yüksek hemoglobin hastalarının bu değişiklikler sonucu normal HGB seviyesine düştükleri gözlemlenmiştir.

•    Sigara kullanımı
•    Rakımı yüksek bir yerde yaşamak
•    Akciğer hastalıkları
•    Uyku apnesi
•    Aşırı enerji gerektiren sporları devamlı yapmak
•    Kalp yetmezliği
•    Sporcuların kullandığı dopingler
•    Karaciğer kanseri
•    Şeker hastalığı
•    B vitamini fazlalığı

Hemoglobin Yüksekliğinin Belirtileri Nelerdir?

Kandaki hemoglobin sayısı genellikle yavaş yavaş artar, hücrelere taşınması gereken oksijen miktarı arttıkça vücut daha çok hemoglobin üretir. Bu artış aniden olmadığı için belirtilerin farkına varılması güçleşir. Aşağıdaki belirtileri yaşıyorsanız en yakın zamanda doktorunuza görünmeniz gerekir.
•    Baş dönmesi
•    Kemiklerde, özellikle eklem yerlerinde şiddetli ağrı
•    Ateş
•    Dudaklarda, dilde ve tırnak uçlarında mavileşme
•    Kolay moraran cildin geç iyileşmesi
•    Kronik yorgunluk
•    Geçici görme kaybı ya da karıncalı görüntü
•    Banyo sonrası ciltte kaşınma
•    Kanın aniden pıhtılaşması dolayısıyla özellikle kol ve bacaklarda oluşan şişkinlikler

Hemoglobin Yüksekliğinin Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kandaki HGB yüksekliği ilaçlarla tedavi edilmeden, hastanın yaşam şeklinde değişikliğe gidilmesi yoluyla tedavi edilmeye çalışılır. Kandaki alyuvarlar rakımı yüksek yerlerde çoğalmaya meyilli olurlar çünkü yüksek yerlerde genelde daha çok oksijen bulunur ve bu oksijeni hücrelere taşımak için daha çok hemoglobin üretilmesi gerekir. Bu yüzden hastalara rakımı düşük yerlerde yaşamaları tavsiye edilir.  Diğer tedavi seçenekleri ise sigarayı bırakmak ve  gün içinde tüketilen su miktarını artırmaktır.

Hemoglobinler tıpkı kan bağışı yapar gibi bağışlanabilen, uygun şartlar sağlandığında bir insandan diğerine aktarılabilen proteinlerdir. Hemoglobin yüksekliğinde yaşam şartlarını değiştirmelerine rağmen düzelme olmayan bazı hastaların düzenli olarak hemoglobin bağışı yapması sık sık tercih edilen bir yöntemdir. Flebotomi denilen bu bağış yapıldığında bir kişiden alınan hemoglobinler steril ortamlarda saklanarak HGB düşüklüğü yaşayan insanlara nakledilerek her iki tarafa da fayda sağlanır.