Kasık Fıtığı Nedir ve Neden Olur?
Fıtık problemi vücudun birçok bölümünde ortaya çıkabilen sorunlardan biridir. Bel ve boyun fıtığının yanı sıra en çok görülen fıtıklardan biri olan kasık fıtığı, karın duvarı fıtıklarının %90’ını oluşturmaktadır. Kasık fıtığı, kasıktaki yumuşak doku şişliği ile kendini gösterir. Şişlik genellikle sabahları kaybolurken akşam saatlerine doğru ortaya çıkar. Bazı vakalarda şişliğe ağrı da eşlik edebilir.
Kasık fıtığı, kadınlara kıyasla erkeklerde 7 kat daha fazla görülür. Kasık fıtığının erkeklerde daha çok görülmesinin nedeni yapısal farklılıktır. Kasık fıtığı riski ilerleyen yaşla birlikte artar. Yapılan araştırmalarda 70 yaş üzerindeki her iki erkekten birinde kasık fıtığına rastlanılmıştır. Ayrıca kasık fıtığının sağ tarafta daha çok görüldüğü ifade edilmektedir.
Kasık fıtığı ileri yaşlarda daha çok görülse de bazı etkenlere bağlı olarak gençlerde de görülebilir. Kasık fıtığı oluşumunu tetikleyen pek çok faktör olduğunu söyleyebiliriz. Bağ dokusu bozukluğu olanlar, şişmanlar, kronik öksürüğü olanlar, kronik kabızlığı olanlar, ağır işlerde çalışanlar ve karın içinde sıvı toplanması olanlarda kasık fıtığı oluşabilir.
Çeşitleri Nelerdir?
Direk Kasık Fıtıkları: Doğumsal fıtıklardan biri olan direk kasık fıtıkları, kasık kanalının sonradan ve kendiliğinden açılması sonucunda ortaya çıkar. Direk kasık fıtıkları, genellikle çocuklarda ve gençlerde görülen bir durumdur.
İndirek Kasık Fıtıkları: Adelede oluşan yırtığa bağlı olarak meydana gelen fıtıklardır. Adeledeki yırtıktan dışarı çıkan indirek kasık fıtıkları, direk kasık fıtıklarının aksine ilerleyen yaşlarda ve sporcularda görülür. Ani kilo kaybı, aşırı fiziki zorlanma, kronik öksürük, ıkınma ve yaşlanmaya bağlı olarak adele yırtılması meydana gelebilir.
Femoral Fıtıklar: Femoral delikten çıkan fıtık, diğer fıtıklara kıyasla en az görülen fıtık çeşididir. Erkeklere kıyasla kadınlarda daha çok görülür.
Kasık Fıtığı Tanısı Nasıl Konur ?
Basit bir muayene ile her hekim kasıkı fıtığını anlayabilir. Hastaların da önemli bir kısmı kendilerinde kasık fıtığı geliştiğini fark ederler. Kasık fıtığının oluşturduğu şişlik çok tipiktir: ayağa kalkınca veya karın içi basıncı arttıran manevralarla belirginleşirken, sırt üstü yatmakla, kaybolur.
Kasık fıtıkları, bazı hastalarda karın ağrıları ve şişkinlik yapabilir. Yemeklerden sonra ortaya çıkan bu ağrılar kramp şeklinde ancak hafif şiddette olup bazen de kabızlık yapabilir. Bütün bu yakınmalar barsakların fıtık kesesi içinde zaman zaman geçici sıkışmasıyla ortaya çıkar.
Henüz başlangıç aşamasındaki kasık fıtıkları özellikle sporcularda veya atletik yapılı kişilerde şişlik olmaksızın kronik ağrı ile ortaya çıkabilir: Nokta fıtığı. Bu durumda hastaya kasık bölgesine ultrasonografi ile bakıp barsakların fıtık kanalına girip girmediği ve ağrıya neden olacak başka bir patoloji olup olmadığı araştırılabilir. Sporcularda görülen adale yırtıkları da ağrılı nokta fıtıklarıdır ancak ultrasonografi burada yeterli olmaz, sporcuların kasık fıtıklarının tanısı için MR tetkiki gerekir.
Tedavi
Cerrahi Müdahale
Eğer fıtıksanız ilaçla veya önlemlerle iyileşemezsiniz. Cerrahi yöntem bir fıtığı tedavi etmenin tek yoludur. Fıtık içine giren barsak kısımlarının sıkışıp boğulması acil tedavi gerektiren bir durumdur. Bu duruma tüm hastalar adaydır. Bu nedenle en kısa zamanda fıtık büyümeden ameliyat olmak en mantıklısıdır. Bebek ve küçük çocuklarda dokuların sıkışma eğilimi daha yüksektir. Bu nedenle çocuk cerrahları, çok da beklemeden ameliyatın erken dönemde yapılmasını isterler.
Ameliyat Yöntemleri Nelerdir?
Açık veya laparoskopik yöntemle ameliyat olmak mümkündür. Açık teknikte fıtığın üzerinden yapılan kesiyle açıklık bulunur ve buradan dışarı çıkan dokular yerine yerleştirilir. Bu kısım onarıldıktan sonra sentetik bir materyalden yapılan halk arasında yama olarak adlandırılan malzemeyle sağlamlaştırılır. Laparoskopik yöntemde ise kasıktaki fıtık alanına göbekten girilen kamera ve aletlerle ya karın içine girilerek yada karın zarı ile kas arasındaki boşluktan ilerleyip kasığa ulaşılır. Aynı şekilde sıkışan dokular yerine yerleştirilip bu kısma yama konulup onarım sağlanmış olur.
Laparoskopik yöntemde daha az kesi olması nedeniyle konfor ve işe erken dönüş oranı daha fazladır. Özellikle iki taraflı kasık fıtığı olan hastalarda laparoskopik yöntemin üstünlüğü daha da ön plana çıkmaktadır.
Boğulmuş yani sıkışmış fıtıklarda laparoskopik yöntem kullanılamamaktadır. Hatta bu gibi fıtıklara yapılan acil müdahale sırasında eğer sıkışan kısımda kangren olmuşsa yani dokunun kanlanması bozulduysa o kısmınki bazen bu bir bağırsakta olabilir, kesilip çıkarılması dahi gerekebilir. Her iki ameliyat türünden sonra çoğu insan aynı gün veya 1. günde evine dönebilir. 1-2 hafta içinde de işine dönebilecek duruma erişirler. Günlük eylemler birkaç gün içinde yapılabildiği gibi, hafif egzersizlere 2. haftadan sonra izin verilir. Spor veya ağır egzersizler ise genellikle ilk 1 ay sakıncalıdır. Her yapılan kasık fıtığı onarımı sonrası kişinin durumu ve yapılan tekniğe göre hastalık tekrar ortaya çıkabilir. Nüksü kolaylaştıran faktörler; yara enfeksiyonu, erken egzersiz, kronik öksürük, sigara içmek, diyabet ve özellikle aşırı kilolu olma durumu olarak sıralanabilir.